ВИТӦД ЛУН. МАНАРАГА ИЗ
Мукӧдыс войнас унаысь садьмылӧма. Майбыр, войясыд югыдӧсь, и шонді югзьӧдӧма гӧра йывсӧ.
Гӧраӧ кайны дасьтім ичӧтик ноп –
пажунӧн, шоныд кӧлуйӧн, ваӧн. Сергей нуӧдіс инструктаж, шуис, мый Манарага вылӧ
кайигӧн лоасны сьӧкыдінъяс. Кодкӧ кӧ водзӧ пӧ оз кӧсйы кайны, Студенческӧй
перевалсянь вермас асшӧра лэччыны лагерӧ. Сы бӧрын – гӧра йылӧдз вотӧдзыс кӧ кодкӧ
оз кӧсйы кайны, сэки ковмас сэтчӧ кольччыны да виччысьны ставнысӧ, коді
кавшасяс да кутас лэччыны. Мукӧдыслы тайӧ юӧрыс вӧлі повзьӧданаӧн.
Кӧкъямыс бӧрын петім. Водзын муніс
инструктор да петкӧдліс восьлалан ӧдсӧ. Вӧлі кад фотографируйтны мунысь йӧзсӧ Манарага
из водзын.
Час да джын мысти воим Студенческӧй перевалӧдз. Эм кад фотосессиялы. Тасянь тыдалӧ сідзжӧ Лжеманарага – Манарага кодь из, да Косью.
Перевал вылын лоӧма традиция еджыд изъясысь (кварцысь) тэчны кар нимъяс –
аддзим Минск, Белгород, Бирск, Екатеринбург, Ухта, Ижма, Сыктывкар.
Водзӧ мунім хребет бокті да йывті. Помасис ва. Ылісянь казялім сьӧдӧдӧм изъяс, сэтчӧ и веськӧдчим курумникъяс вомӧн. Грот кодь инын войталіс ва.
Гӧра пельпомсянь кавшасим водзӧ. Тані
заводитчӧ медся сьӧкыд туйыс. Некутшӧм тур абу. Водзын муніс инструктор, корсис
туй. Ӧтилаын мунім да воим тупикӧ, ковмис бергӧдчыны. Нӧшта ӧтилаын паныдасис
джуджыд кырта, муртса эм ӧти мортлы туй. Увлань кӧ видзӧдлан, юрыд кольмас.
Кӧнсюрӧ ковмис кайны метра кык вылӧ веськыда. Инструктор аскӧдыс босьтіс перфоратор, гез, анкеръяс. Нёльлаын, медся сьӧкыд инъясас, перфораторӧн розьӧдіс изъяссӧ, сюйис анкеръяс, кӧрталіс гезъяс – страховка пыдди. Ми сы кадӧ пукалім, виччысим, видзӧдім ылі гӧраяссӧ.
Тані
шутьляліс нин тӧв, ковмис пасьтасьны шоныдджыка. Ӧта-мӧдлы отсасьӧмӧн –
йӧткалӧмӧн, ышӧдӧмӧн – воӧдчим йылӧдзыс – Манарагалӧн веськыд пиньӧдзыс. Воим
сэтчӧ кык да джынын. Сідзкӧ квайт километрасӧ мунім квайт час.
Тасянь бура тыдалӧ гӧралӧн мукӧд
пиньыс. На вылӧ вермасны кавшасьны сӧмын альпинистъяс. Кӧнсюрӧ ӧшалӧны на
кӧвъяс.
Манарага из йылын эм жӧ зоръясысь
тэчӧм «шпиль», сы гӧгӧр – «мемориал» – туристъясыд кольӧмаӧсь и монетаяс, и
казьталана пӧвъяс, кирка.
Печораса ӧти ань босьтӧма аскӧдыс платтьӧ. Тайӧ платтьӧнас миян котырысь нывъяс снимайтчисны – нуӧдісны фотосессия. Неуна нуръясьыштім, вӧчим ӧтувъя фото и лэччим.
Медводдза метраяссӧ
лэччим надзӧн. Лэччыны, кыдзи тӧдмалім нин, ыджыд изъяс вывсянь век ёна
сьӧкыдджык.
Кайигӧн и лэччигӧн гӧрд краскаӧн
пасъялім туйсӧ. Чайтам, тайӧ кокньӧдас туйсӧ уналы. (Миян бӧрся мунысьяс абу
аддзӧмаӧсь пасъяссӧ!)
Кор нин лэччим гӧраыслӧн
пельпомӧдзыс, сэсянь быдӧн муніс аслас ӧднас. Пӧшти шойччытӧг да ва ютӧг воим
лагерӧдз. Пестім бипур, сёйим.
Быдӧн зэв рад, ӧд став котырыс
воӧдчис Манарага из йылӧдзыс, некод эз элясь ни эз бӧрыньтчы. Тайӧ ыджыд
вермӧм! Бипур дорын сӧмын та йылысь и сёрнитім. Инструкторным казьтыштіс, мый
вӧлі котыр, кытысь кӧкъямыс морт эз лысьтны кайны водзӧ, кольччисны гӧра йылӧ
вотӧдз.
Бипур дорын Сергей висьталіс
манарагаса зонка йылысь збыль лоӧмтор. Коркӧ пӧ тӧвнас Манарага дорын
войколалім: кык мужичӧй да кык нывбаба водім узьны палаткаӧ. Асывнас садьмим, а
нывбабаясыс абуӧсь. Мунім пӧ корсьны, аддзим найӧс 200 метра сайысь. Топыда
узьӧны, оз помнитны, кыдзи сэтчӧ воисны. Мӧд войӧ шуӧмаӧсь не узьны. И кодкӧ
войнас восьтӧма палаткасӧ да кинас пӧ кутӧма видлавны: коді тошка, оз вӧрӧд, коді
тоштӧм – сійӧс палаткасьыс кыскыштӧ. Ме пӧ палаткасьыс петі, аддза – кузь киа
неыджыд гӧна мужичӧй кыскӧ спальникын узьысь нывбабаясӧс. Ме пӧ босьті чер да
шыбиті сылы мышкас. Мужичӧйыд эновтӧма спальникъяссӧ. Нывбабаясыд нинӧм абу и
кывлӧмаӧсь. Та бӧрын пӧ ме некор походъясын ог бритчы.
Тайӧ страшилка бӧрас войнас
палаткаысь петысьыс ёна чиніс.
Манарага излӧн судтаыс 1662 метр. Эм
сылӧн коми ним – Сизим юра, Уна юра. Тадзи шуӧны изсӧ саранпаульса комияс. А яран
кывсянь «Манарага» вуджӧдӧны кыдзи «ошлӧн веськыд лапа кодь». Но йӧзыс дженьыда
шуӧны – ош лапа.
Лыддьӧй сідзжӧ:
Водзӧ лоӧ на.
Комментариев нет:
Отправить комментарий